Pośrednicy nie bez winy
Bardzo często wycieczki turystyczne kupujemy za pośrednictwem agenta turystycznego, a nie bezpośrednio od organizatora. Niektóre biura podróży nie są jednak świadome, że w zakres ich odpowiedzialności wchodzą także wszelkie działania podjęte przez pośrednika, a udzielone przez niego informacje są wiążące. Nie można w umowach z klientami zastrzegać, że organizator nie ponosi odpowiedzialności za błędy agenta (np. podanie złej godziny wylotu), ponieważ w rzeczywistości odpowiada za jego działania jak za swoje własne. Przedsiębiorca, dobierając sobie partnerów w sieci sprzedaży, powinien dołożyć przy tym szczególnej staranności i kierować się przede wszystkim ich rzetelnością, a w trakcie współpracy z nimi musi dbać o odpowiednie przekazywanie im potrzebnych informacji. Wobec klienta za przewinienia pośrednika odpowiada organizator. Jakiekolwiek inne postanowienia umowne są niedozwolone, a tym samym nieważne w stosunku do klienta.
Zmiana ceny (nie)możliwa?
Ustawa o usługach turystycznych przewiduje możliwość zastrzeżenia w umowie prawa organizatora do zmiany ceny imprezy turystycznej w ściśle określonych przypadkach i w określonym terminie. Zmiana ceny może nastąpić w przypadku wzrostu kosztów imprezy ponoszonych przez organizatora z następujących przyczyn:
– wzrost kosztów transportu,
– wzrost opłat urzędowych, podatków lub opłat należnych za takie usługi, jak lotniskowe, załadunkowe lub przeładunkowe w portach morskich i lotniczych,
– wzrost kursów walut
Organizator nie może zastrzec w umowie żadnych dodatkowych przyczyn podniesienia ceny imprezy turystycznej, oprócz powyższych. Ponadto, w okresie 20 dni przed datą rozpoczęcia imprezy cena nie może już ulec zmianie. Klient nie powinien godzić się na podwyższenie ceny w innym niż jeden z wymienionych przypadków lub niezachowujące powyższego terminu (niezależnie od odmiennych zastrzeżeń w warunkach uczestnictwa).
Nieprzyjemna wycieczka? Żądaj odszkodowania!
Organizator turystyki nie może z góry ograniczyć swojej odpowiedzialności tylko do poniesionych przez uczestnika imprezy strat materialnych. Roszczenia klientów, poza odszkodowaniem, mogą dotyczyć również zadośćuczynienia za szkodę niematerialną, np. za zmarnowany urlop lub utratę przyjemności z wycieczki.
Dopuszczalność zgłaszania takich roszczeń przez turystów potwierdziła niedawna uchwała Sądu Najwyższego, który jednoznacznie opowiedział się za rozszerzeniem odpowiedzialności organizatora w tym zakresie. Zawarte w umowach z konsumentami zastrzeżenia przeciwne są niedozwolone.
Oczywiście nie są to wszystkie niedozwolone postanowienia umowne, na które możemy się natknąć w warunkach uczestnictwa biur podróży, a jedynie ich często spotykane przykłady. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz różnego rodzaju stowarzyszenia na rzecz ochrony konsumentów prowadzą stałą kampanię przeciwko organizatorom, stosującym niedozwolone praktyki. Problem jednak nie znika. Dla ochrony swoich własnych interesów pamiętajmy, że zawarte w umowie niedozwolone klauzule nie są wiążące. Pomocy w sporze z organizatorem można szukać u Miejskiego lub Powiatowego Rzecznika Konsumentów.
Autorem porad prawnych jest Krzysztof Wilk z Biura Doradztwa Prawnego, twórca bloga Prawo i Turystyka.
